Milliyetçiliğin Romantik dönemde müziğin bestelenme biçimi üzerinde önemli bir etkisi oldu. Romantik dönemden önce müzik büyük ölçüde biçimsel yapı ve dengeyi vurgulayan klasik geleneğin hakimiyetindeydi. Ancak romantik besteciler duygularını ve bireyselliklerini ifade etmekle daha çok ilgileniyorlardı. Kendi ulusal kültürlerinden ilham aldılar, halk ezgilerini ve diğer milliyetçi unsurları müziklerine dahil ettiler.
Müzikte milliyetçi unsurların kullanılması ulusal kimlik ve gurur duygusunun yaratılmasına yardımcı oldu. Aynı zamanda farklı ülkelerin müziklerini birbirinden ayırmaya da yardımcı oldu. Sonuç olarak Romantik dönem birçok yeni ulusal müzik okulunun ortaya çıkmasına tanık oldu.
Romantik döneme ait milliyetçi müziğin en ünlü örneklerinden bazıları şunlardır:
* Antonín Dvořák'ın Çek halk müziğinden ilham alan senfonileri
* Pyotr İlyiç Çaykovski'nin Rus halk ezgilerini içeren operaları
* Frédéric Chopin'in Polonya halk şarkılarından esinlenen şarkıları
Milliyetçilik, Romantik dönemde müziğin gelişmesinde önemli bir güçtü. Daha çeşitli ve etkileyici bir müzik ortamının yaratılmasına yardımcı oldu ve bugün de gelişmeye devam eden ulusal müzik okullarının gelişiminin temelini attı.