- Alışılmışın dışında yapı :Senfoni, o zamanın yenilikçi ve avangard olarak kabul edilen geleneksel senfoni yapısından ayrılan beş ayrı bölümden oluşuyordu.
- Programatik yapı :Senfoni, kişisel deneyimlerden, duygulardan ve bir sanatçının takıntılı aşkı ve ardından gelen işkence hakkındaki bir hikayeden ilham aldı; bu, senfonik eserlerde pek yaygın olmayan "program müziği" olarak bilinen bir kavramdı.
- Cesur orkestrasyon :Berlioz, kornet, ophicleide ve arp gibi alışılmadık enstrüman kombinasyonlarından oluşan genişletilmiş bir orkestra kullanarak hem büyüleyici hem de daha geleneksel orkestra düzenlemelerine alışkın olan izleyiciler için alışılmadık, zengin, renkli ve etkileyici bir ses yarattı.
- Ana motiflerin kullanımı :Berlioz, çalışma boyunca belirli melodilerin veya temaların belirli karakterler, duygular veya fikirlerle ilişkilendirildiği ana motifler fikrini ortaya attı. Bu teknik o zamanın senfonik müziğinde yeniydi ve kompozisyona derinlik ve duygusal rezonans katıyordu.
- Duyu dışı deneyimlerin müzikal tasviri :Senfoninin son bölümü olan "Dream of a Witches' Sabbath", baş kahramanın kabusunun ve bir cadılar toplantısının ürkütücü atmosferinin, esrarengiz melodik, armonik ve ritmik unsurlarla tamamlanmış müzikal bir temsilini içeriyordu. Diğer dünyaya ait deneyimlerin bu tasviri, çağdaş dinleyiciler için çığır açıcı ve rahatsız ediciydi.
Genel olarak, bu unsurların (programatik anlatı, alışılmadık yapı, yenilikçi orkestrasyon, ana motifler ve sıra dışı müzikal tasvirler) birleşimi, Fantastik Senfoni'yi geleneksel senfonik müzikten radikal bir sapma haline getirdi ve daha muhafazakar eserlere alışkın olan Parisli izleyicileri şaşırttı.