Absürd Tiyatro, yirminci yüzyılın ortalarında ortaya çıkan bir tiyatro tarzıdır. Gerçekçi ortamlar, tutarlı olay örgüleri ve mantıksal diyalog gibi geleneksel Batı dramatik geleneklerini, absürtlüğü ve varoluşsal ikilemleri ifade etmek adına reddeder.
Arka plan:
- Bu terim, 1961 yılında eleştirmen Martin Esslin tarafından "Absürt Tiyatro" adlı kitabında ortaya atıldı.
- İkinci Dünya Savaşı'nın yarattığı yıkıma ve ardından gelen belirsizlik ve hayal kırıklığı duygusuna tepki olarak ortaya çıktı.
- Absürt Tiyatro, yaşamın saçmalığını ve anlamsızlığını vurgulayan varoluşçu felsefeyi yansıtır.
- Geleneksel gerçeklik, insan kimliği, dil ve iletişim kavramlarını sorgular.
Özellikler:
- Anlamsızlık ve Tutarsızlık:
- Olay örgüsü ve durumlar genellikle geleneksel mantık ve nedensellikten yoksundur, bu da kafa karışıklığı ve şaşkınlık duygusu yaratır.
- Diyalog anlamsız, parçalı veya çelişkili olabilir ve izleyicileri altta yatan anlamla boğuşmaya zorlayabilir.
- Gerçekçilik karşıtlığı:
- Setler sıklıkla gerçeküstü, sembolik veya minimalist olup dünyanın gerçekçi temsillerini reddeder.
- Karakterler, arketiplere veya alegorik figürlere benzeyen, açıkça tanımlanmış kimliklerden ve ilişkilerden yoksun olabilir.
- Varoluşsal Temalar:
- İnsan varoluşunun saçmalığı ve anlamsızlığı ana temalardır.
- Karakterler izolasyonla, yabancılaşmayla ve kendi ölümlülükleriyle boğuşuyor ve çoğunlukla öfkelerini kara komedi yoluyla ifade ediyorlar.
- Dil:
- Dil çoğu zaman kendi sınırlarını sorgulamak için bir araç haline gelir.
- Karakterler etkili bir şekilde iletişim kurmakta zorluk çekiyor, bu da anlamlı etkileşimin bozulmasına dikkat çekiyor.
Önemli Oyun Yazarları:
-Samuel Beckett ("Godot'yu Beklerken")
- Eugène Ionesco ("Kel Soprano")
- Arthur Adamov ("İstila")
- Jean Genet ("Balkon")
- Harold Pinter ("Aptal Garson")
Absürd Tiyatro geleneksel tiyatro uygulamalarına meydan okuyarak gerçekliğin doğası, insan deneyimi ve teatral temsilin sınırları üzerine düşünmeye teşvik etti. Çağdaş tiyatroda daha az yaygın olmasına rağmen, etkisi modern deneysel tiyatro ve sahne sanatlarında hâlâ görülebilmektedir.